De markthal Mercat Central van Valencia is een plaats van verering voor liefhebbers van de gastronomie.
Een heilige tempel in het hart van Ciutat Vella, waar de handelaren je de mogelijkheid bieden om helemaal in onder te dompelen in die ongewone wereld van smaken, kleuren en geuren die we het mediterrane dieet noemen.
Het is de grootste overdekte Europese markthal met meer dan 8.000 vierkante meter en volgens de prestigieuze Britse televisiezender BBC staat ze op de lijst van mooiste markten wereldwijd.
Hoewel het gebouw iets meer dan 100 jaar oud is, dateert de commerciële traditie van deze locatie uit de jaren van een Valencia (Balansiya) dat onder moslimbestuur viel.
Daarom is het niet verwonderlijk dat deze enclave een magische ruimte is geworden, vol curiosa, legendes en met vele verhalen.
Ga je met ons mee op ontdekkingsreis?
De bijzonderheden van de Mercat Central die je nog niet kent
De Mercat Central is een markt die meer dan puur alleen een voedingsmarkt is en de speciale fusie van tuin(derij) en zee brengen haar in de positie van vlaggenschip van de keuken van Valencia.
Opgelet, we beginnen met de bijzonderheden.
#1 Een nogal uitgebreid verhaal
Na eeuwen van commerciële activiteiten op het vandaag als Placa del Mercat bekende plein, werd in 1839 een openluchtmarkt ingehuldigd welke Nieuwe Markt werd genoemd.
Hoewel die in werkelijkheid niet lang heeft bestaan.
Al snel bleek dit gebouw onvoldoende in de behoefte van de commerciële activiteiten van de stad te voorzien en in 1910 besloot de gemeente een aanbesteding uit te schrijven om een nieuw marktproject te kiezen.
Datzelfde jaar begon de sloop van het gebouw, waar koning Alfonso XIII een protocollaire handeling uitvoerde door enkele keren met een piket op het deel van de muur op nummer 24 van de Grote Markt te slaan.
Zes projecten werden bij de uitbesteding ingediend en er werd gekozen voor het modernistische voorstel van de architecten Alejandro Soler March en Francisco Guardia Vial.
Na 14 jaar bouwen werd in 1928 de markthal Mercat Central van Valencia die we vandaag kennen, ingehuldigd.
#2 Een authentieke kathedraal voor de zintuigen in Valencia
Het marktgebouw is onmiskenbaar spectaculair en daardoor is het een van de meest bezochte bezienswaardigheden in de stad Valencia.
Het past naadloos bij twee andere zeer belangrijke trekpleisters die op dezelfde locatie te vinden zijn: de Zijdebeurs en de kerk Iglesia de los Juanes.
De buitenkant zou eenvoudig van een modernistische kathedraal kunnen zijn, gebouwd met zeer kenmerkende materialen als ijzer, glas en keramiek.
Van de koepels valt de middelste van 30 meter hoog op. Ofschoon dit gewelf de schijnwerpers deelt met de populaire windwijzers van de papegaai en de vis, welke geheel harmonieus opgenomen zijn in de hemel van torens en klokkentorens van Valencia.
#3 «Als je het hier niet kunt vinden, bestaat het waarschijnlijk niet»
Het is een van de motto's van markthandelaren.
Bij de meer dan 300 kraampjes (bekend als haltes, «paradas» in het Spaans) kan een buitengewone verscheidenheid aan producten gekocht worden, van het meest traditionele tot het allernieuwste, typisch voor de avant-garde keuken.
Groenten en fruit, vlees, vis, zeevruchten, pekvlees of -vis en augurken zijn slechts een klein voorbeeld.
Opvallend zijn (hoe kan het ook anders) de groenten en het fruit van de tuinderij uit Valencia, met een zeer unieke diversiteit.
Bijvoorbeeld bij de bonen moet je kiezen tussen "roget", "bajoqueta", de "ferradura", "bajoca" of verse "garrofó" welke onmisbaar voor een goede paella is.
Hoewel andere zoals de tomaat, met de meest bekende, de tomaat van Perelló of de Valenciaanse en de populaire slakken met variëteiten als de tuinslak of de "otala punctata" of de zandslak, niet achterop raken.
Eveneens zijn de specerijen en aromatische kruiden opvallend. Deze ingrediënten worden op grote schaal gebruikt in de Valenciaanse keuken: saffraan, laurier, jeneverbes, peper, munt of komijn, onder andere.
Het assortiment van lokale producten dat hier verkocht wordt, is zo uitgebreid dat de inwoners uit Valencia ook twijfelen als zij ze moeten onderscheiden.
Trouwens, een laatste opmerking: wist je dat er een autochtone cacao uit Valencia bestaat, de « cacau del collaret»?
#4 Kopen door klikken
De duidelijke betrokkenheid van de stad bij technologische ontwikkeling is in de loop der jaren weerspiegeld in de Mercat Central.
Al in de twintigste eeuw, met name in 1996, was dit de eerste markt wereldwijd die de verkoop informatiseerde en die een thuisbezorgservice aanbood.
Dit is in de loop der jaren zo gebleven en tegenwoordig is het zelfs mogelijk om je bestelling via internet uit te voeren en verse producten te ontvangen overal in Spanje en zelfs in de rest van Europa te ontvangen.
Dit nieuwe marktconcept dat verder gaat dan het strikt commerciële maakt dit centrum tot een ontmoetingspunt waar ook cultuur een plaats heeft.
Een goed voorbeeld hiervan is dat er in de loop van het jaar kunsttentoonstellingen en muziek- en literatuurcycli gehouden worden, welke natuurlijk van gastronomie vergezeld worden.
#5 Levende en met de staart zwaaiende paling
De visverkopers hebben een zeer goede vertegenwoordiging van zeeproducten met een grote verscheidenheid van vis en zeevruchten.
Het is bijzonder om levende palingen in een aantal stands te zien. De winkeliers bereiden ze voor het koken voor klanten voor, volgens een traditie die vergelijkbaar is met die van andere plaatsen over de hele wereld, zoals Singapore en Hong Kong.
#6 Een zintuiglijke reis tussen de muren
Op de markt zijn verschillende horecagelegenheden waar je de autochtone gastronomie kunt proeven als rijke culinaire creaties die je een zeer zintuiglijke reis laten beleven.
De Central Bar van de Valenciaanse chef Ricard Camarena is misschien wel de meest populaire.
Uit de keuken komen tapas, porties en sandwiches met de beste producten die de stands elke dag aanbieden, met een geweldige kwaliteit en een echt uitzonderlijke smaak.
Dus je ziet het: dit is nog een ander meer dan aanbevelenswaardig gastronomisch bezoek waard om te genieten van de essentie van de markt en het heerlijke gastronomische aanbod te proeven.
#7 Jij koopt het, zij koken het
Denk eens na over dit idee: koop je favoriete producten op de markt, zodat die voor je gekookt worden in nabijgelegen restaurants.
Klinkt goed, hè?
Nou, zo simpel is het: kom en koop je favoriete ingrediënten bij de stands, neem ze mee naar een van de deelnemende restaurants en voor een lage prijs koken zij ze voor je (drankjes apart).
Het is zonder twijfel een zeer originele manier om de rijke Valenciaanse smaken te proeven dankzij producten van de hoogste kwaliteit, vers gekocht op dit moment dankzij producten van de hoogste kwaliteit, vers gekocht en gekookt op de authentieke autochtone wijze.
De centrale markt: verhalen en legendes van Valencia
We gaan verder met deze lijst met een grote portie populaire legendes die dit emblematische monument omringen, kijk:
#8 De legende van de Papagaai en de "Pardalet"
Dat de papagaai van een van de koepels twee keer voorkomt, is een teken van zijn populariteit.
Deze windwijzer die de koepel van de tuinderij bekroont, heeft zijn eigen naam: de « Cotorra van de Markt ».
Volgens de legende bespraken de papagaai en zijn buurman Pardal de San Joan, de windwijzer van de kerk Iglesia de los Santos Juanes de gebeurtenissen vanuit de hoogte van de stad.
Deze personages zijn in talloze Valenciaanse “sainetes” en andere populaire werken verschenen als gevolg van een perfect contrast tussen het alledaagse (de parade) en het goddelijke (de pardal).
#9 Een krokodil in de kelder
Het komen en gaan van klanten en handelaren in dit forum heeft in de loop der jaren voor vele verhalen gezorgd.
Een ervan verhaalt dat tegen sluitingstijd, wanneer de drukte afnam, er lawaai te horen was dat leek op gebrul dat uit de kelder kwam.
Niemand durfde de herkomst van dat mysterie te onderzoeken, maar de volkscultuur had al snel het motief verzonnen: in de kelder van de Markt woonde een krokodil.
Er zijn er zelfs die beweren deze gezien te hebben.
#10 «Rijst en Tartaan»
De Valenciaanse schrijver Vicente Blasco Ibáñez had in zijn roman "Arroz y Tartana", rijst en tartaan, een oude legende opgenomen.
Blijkbaar waren er zeer eenvoudige families uit Aragon die, vanwege hun precaire leven en toekomst naar de markt kwamen om een van hun kinderen aan te bieden aan handelaren die een hulpje nodig hadden.
Soms werd er niet gereageerd op zo'n aanbod, waardoor de vader werd gedwongen om het kind aan de deur van de kerk Iglesia de los Santos Juanes achter te laten in de hoop dat de goden hem zouden helpen.
Er wordt gezegd dat, in deze situatie er altijd wel een te goeder trouwe handelaar bereid was om voor het kind te zorgen, hetgeen een mooi vertoon van gastvrijheid van de stad was.
Een must-see voor de lokale bevolking en bezoekers
Je hebt nu de Mercat Central al aan je lijst van in Valencia te bezoeken plaatsen toegevoegd.
Je moet weten dat je van maandag t/m zaterdag tot 12.00 uur van dit gastronomisch moment kunt genieten. Ja, hier komt de laatste curiositeit: deze markt opent 's middags niet.
De reden is dat handelaren hun dag al zeer vroeg in de ochtend beginnen om hun stands met verse producten te bevoorraden, door naar de tuinderijen of de veiling te gaan om de tafels in Valencia van de beste kwaliteit producten te voorzien.
De markt is in het hart van de stad gelegen, zeer goed verbonden met het openbaar vervoer. Je kunt er comfortabel heenlopen of met de bus of metro.
Dus als je op zoek bent naar een echte gastronomische ervaring tijdens je reis, biedt de Mercat Central van Valencia je deze op een dienblad aan, een buitengewone connectie tussen keuken en cultuur die tot stand komt in deze hoek van de hoofdstad van de Turia.
